Το επαναστάτικο "Total Football"

Γράφει:O Arian Muraj

Το ολοκληρωτικό ποδόσφαιρο δεν είναι μια επανάσταση που αφορά μόνο το πρώτο μισό της δεκαετίας του '70, το Ολλανδέζικο ποδόσφαιρο, τον Άγιαξ και την Εθνική Ολλανδίας συγκεκριμένα.

Το ξεκίνημα του εντοπίζεται σε δυο πρόσωπα στην δεκαετία τoυ 1920.

Τον Jack Reynolds πού πιστώνεται στην έμπνευση του τρόπου του παιχνιδιού αυτού και βρέθηκε σ' αυτά στα χρόνια  προπονητής του  Άγιαξ και ειδικά του James "Jimmy" Hogan, ένας Εγγλέζος ιρλανδέζικης καταγωγής παίχτης και προπονητής ο οποίος ήταν ένας πολυταξιδεμένος προπονητής στην Ευρώπη αυτά τα χρόνια.

Ο Χόγκαν προπόνησε πρώτα την ΜΤΚ Βουδαπέστης για επτά χρόνια 1914-1921 και αργότερα την εθνική Ουγγαρίας για δύο χρόνια, 1925-1925. Σ' αυτά τα χρόνια, η Ουγγαρία ήταν μια όντως υπολογίσιμη δύναμη στην Ευρώπη. Ο Χόγκαν έβαλε της βάσεις του ολοκληρωτικού ποδοσφαίρου στην Ουγγαρία σε μια εποχή που το ποδόσφαιρο ήταν στα καλύτερα του και η Ουγγαρία μια δύναμη στην Ευρώπη, με μια αξιοζήλευτη εξαγωγή παιχτών και προπονητών προς άλλες χώρες της υφηλίου τότε.

Μετά την μεγάλη νίκη των Ούγγρων επί της Αγγλίας με 6-3 το 1953, ο τότε πρόεδρος της Ουγγρικής Ομοσπονδίας Ποδοσφαίρου ο Σάντορ Μπάρκς δήλωσε: "ο Τζίμι Χόγκαν -  μας έμαθε ότι ξέρουμε για το ποδόσφαιρο"!

Ο Γούσταβ Σέμπες, ο διάσημος προπονητής της Χρυσής ομάδας της Ουγγαρίας το '50'' , είπε για τον Χόγκαν - Εμείς παίξαμε ποδόσφαιρο όπως ο Τζίμι Χόγκαν μας έμαθε! Όταν ειπωθεί η ιστορία της Ουγγαρίας, το όνομα του, θα γραφτεί με "χρυσά" γράμματα! 

Ο Χόγκαν ακόμα και σήμερα στην Αγγλία είναι ανάμεσα τον πατριώτη και προδότη!

Διηύθυνε μόνο στο τέλος της καριέρας του δυο εγγλέζικες ομάδες. Την Φούλχαμ για ένα χρόνο 1934-35 και την Άστον βίλα 1936-39. Ενδιάμεσα όμως, φρόντιζε να κοουτσάρει την υπέροχη Αυστρία η οποία ακόμα και σήμερα αναγνωρίζεται στην ιστορία ως το "Wunderteam" - Ομάδα Θαύμα! 

Η Ουγγαρία το 50'' κάνει ριζική αλλαγή στο ποδόσφαιρο και πλέον βρισκόμαστε μόνο ένα βήμα μακριά από το γνωστό Τόταλ Φουτμπόλ. 

Όταν έκλεισε τα εννιά του χρόνια το 1936, ο μικρός Ρίνους ( Μαρίνους) Μίχελς, πήρε σαν δώρο ένα ζευγάρι παπούτσια ποδοσφαίρου και μία στολή της αγαπημένης του ομάδας Άγιαξ. Στιγμές αργότερα, βρέθηκε να παίξει με τον πατέρα του στον χορτάρι τού σπιτιού του στην Olympiaweg εδώ δίπλα στον Ολυμπιακό Στάδιο. 

Τέσσερα χρόνια αργότερα με την βοήθεια του Joop Köhler, οικογενειακό φίλο, μπαίνει στους νέους του Άγιαξ. Ωστόσο, επειδή βρισκόμαστε στο 1940, ο πόλεμος τον υποχρεώνει να περιμένει ακόμα και το 1946, μπαίνει στην ομάδα που αγάπησε μικρός και κάνει το ντεμπούτο του υπό τις οδηγίες του Τζέκ Ρέινολντς προπονητή της ομάδας τα τελευταία 13 χρόνια. 

Ούτε ο ίδιος ο Ρέινολτς, ο εμπνευστής το ολοκληρωτικού ποδοσφαίρου, δεν μπορούσε να φανταστεί ότι έπαιρνε στα χέρια του τον τέλειο εκσυγχρονιστή τον ιδεών του. 

Ο Marinus ("Rinus") Jacobus Hendricus Michels, είχε μια πολύ καλή καριέρα ως ποδοσφαιριστής, μάλιστα ήταν και πέντε φορές διεθνής με τους "Οράνιε" αλλά ο ίδιος φρόντισε με την μετέπειτα καριέρα του ως προπονητής να μην ασχοληθεί κανείς με τα κατορθώματα του ως παίχτης... 

Ο Ρίνους Μίχελς, με τον Άγιαξ, τελειοποίησε τις ιδέες τους Ρέινολντς και Χόγκαν και έδωσε ζωή σ' αυτό το ποδοσφαιρικό σύστημα που θα άλλαζε τον κόσμο του ποδοσφαίρου. Το Περίφημο "Total Footbal"! Ήταν το σύστημα στο οποίο κατά την  διάρκεια του παιχνιδιού, ο καθένας καλύπτει τον άλλον, όπου ο κάθε παίχτης κάνει κάθε ρόλο ανάλογα με την κάλυψη του χώρου του άλλου παίχτη.

Μόνο ο τερματοφύλακας δεν αλλάζει ρόλο. Ο κάθε αναπληρωματικός μπαίνει στο γήπεδο όπου του ζητείται

Σ' αυτό το σύστημα το παν είναι οι χώροι!

Πώς να κινείσαι στον χώρο, πώς να βρίσκεις χώρους, πώς να δημιουργείς και να εκμεταλλεύεσαι χώρους.

Το αποκορύφωμα που ταυτόχρονα δίνει και ζωή στο σύστημα αυτό είναι το Τεχνικό Οφσάιντ! Αλλιώς...η παγίδα με τον χώρο!

Ο Μίχελς χρειαζόταν μόνο δύο πράγματα για να κάνει το κόσμο να παραμιλάει με την ομάδα που θα διηύθυνε.

Πειθαρχεία και... έναν μυαλωμένο παίχτη στο γήπεδο που το σύνολο θα στηριζόταν γύρω του.

Στο πρώτο, ο Μίχελς πήρε για πάντα το παρατσούκλι "Στρατηγός"! 

Στο δεύτερο, ο Άγιαξ και το Ολλανδικό ποδόσφαιρο είχε την τύχη να διαθέτει έναν παίχτη "ενορχηστρωτή", πού λόγω της εφταετίας του, συνήθιζαν να τον λένε " Ο Πυθαγόρας στα παπούτσια"!

Ο κόσμος αργότερα θα τον κατάτασσε μετά τον Πελέ με τον παρατσούκλι " Ο Ιπτάμενος Ολλανδός"!

Ο λόγος για τον Γιόχαν Κρόιφ! 

Ο Μίχελς στην πρώτη του σεζόν με τον Άγιαξ, με παίχτες σαν τον Κρόιφ και το άλλο του μισό τον Νέεσκενς παίρνει το πρωτάθλημα (Έρεντιβιζιε). Το ξανακερδίζει και στα επόμενα δύο χρόνια και το 1969 βρίσκεται στο τελικό στο τότε Κύπελλο Πρωταθλητριών με την πολύ Μίλαν, την μεγάλη ομάδα της δεκαετίας του '60,  των Ριβέρα, Σνέλινγερ, Χάμριν.

Ο Άγιαξ χάνει με 4-1. 

Παρόλο που κερδίζει και τη σεζόν 1969-70, ο Άγιαξ δεν βρίσκεται σε κάποιο τελικό, αντίθετα από τους μεγάλους ανταγωνιστές του, της Φέγιενορντ που παίρνουν το Κύπελλο Πρωταθλητριών από την Σέλτικ με σκορ 2-1 και γίνοντε η πρώτη Ολλανδική ομάδα που παίρνει έναν τίτλο στην Ευρώπη...

Η συνέχεια έχει γραφτεί με "χρυσά" γράμματα για τον "Αίαντα" και όλοι το ξέρουμε.

Το 1971, ο Κρόιφ φεύγει για την Μπαρτσελόνα και καλεί αργότερα και τον Μίχελς.

Ο Άγιαξ, στρωμένος σίγουρα  συνεχίζει τις επιτυχίες του για άλλα δύο χρόνια με τον γνωστό μας Στέφαν Κόβατς στο τιμόνι του.

Κανείς δεν μπορεί να τον σταματήσει! Παίζει τέτοιο ποδόσφαιρο που μοιάζει να είναι κάτι ανθρωπίνως αδύνατον για τους αντιπάλους δεν μπορούν  να αντισταθούν! 

Η χρονιά 1974, είναι η χρονιά πού σημάδεψε το Ολλανδέζικο ποδόσφαιρο και ολόκληρο τον κόσμο του ποδοσφαίρου!

Ο Άγιαξ από τη μία, με τρία συνεχόμενα κερδισμένα Κύπελλα Πρωταθλητριών γινόταν η πρώτη Ευρωπαϊκή ομάδα που έφτανε στις ισάριθμες επιτυχίες της Ρεάλ Μαδρίτης των Ντι Στέφανο και Πούσκας.

Πριν το 1969 η Φέγιενορντ είχε κερδίσει τον ίδιο τίτλο αλλά τα τελευταία πέντε χρόνια πήγε τέσσερις φορές στην Ολλανδία.

Η Μπαρτσελόνα το 1974  με τον Μίχελς, Κρόιφ και τον Νέσκεενς είχε κερδίσει το Πρωτάθλημα Ισπανίας Πριμέρα Ντιβιζιόν.

Είχε φτάσει πλέον η ώρα των "Οράνιε"!

Δικαιωματικά, η Ολλανδία, απαιτούσε το αποκορύφωμα, το Παγκόσμιο Κύπελλο!

Όχι μάταια ο Ρίνους Μίχελς είχε το προσωνύμιο "Στρατηγός"! 

Κατά τα λεγόμενα του, το ποδόσφαιρο, έμοιαζε πολύ με τον πόλεμο από τακτικής πλευράς. Τα λόγια του είχαν παρερμηνευτεί αλλά ωστόσο ο ίδιος δεν έκανε πίσω και συνέχιζε να επιμένει!

Φωνάζει στην εθνική Ολλανδίας στην πλειοψηφία τους παίχτες του Άγιαξ  και οι υπόλοιποι από το Φέγιενορντ. Και οι δύο ομάδες γνωρίζουν καλά το τόταλ φούτμπολ. Όμως ο Μίχελς χρειάζεται ακόμα έναν και τον βρίσκει παρόλο που δεν παίζει στην Ολλανδία αλλά  στο Βέλγιο. Παρόλο που δεν γνωρίζει το τρόπο παιχνιδιού που απαιτεί ο Ρίνους Μίχελς αλλά με την ικανότητα του να καταλάβει τέλεια τις εντολές σαν καλός στρατιώτης.

Το όνομα του Rob Rensenbrink από την Άντερλεχτ.

Οι υπόλοιποι είναι

Jan Jongbloed  από την FC Amsterdam ο μοναδικός από..."μικρή" ομάδα!

Από τον Άγιαξ - Ruud Krol  αμυντικός, Wim Suurbier   αμυντικός, Arie Haan  μέσος, Johan Neeskens  μέσος, Johnny Rep  επιθετικός.

Από την Φέγιενορντ - Wim van Hanegem  μέσος, Wim Jansen μέσος, Wim Rijsbergen αμυντικός. 

Ηγέτης τους στο γήπεδο ο Johan Cruijff από την Μπαρτσελόνα.

Επίσης την ομάδα πλαισιώνουν και άλλοι καλοί παίχτες όπως τα αδέρφια Rene και Willy van de Kerkhof, Theo de Jong, Pit Keizer, Rinus Israel και άλλοι. 

Η ιστορία του ποδοσφαίρου είναι έτοιμη να γράψει άλλη χρήση σελίδα! 

Η γειτονική μισητή Γερμανία λόγω πολέμου και ποδοσφαίρου, όντας υπερδύναμη και όλος ο κόσμος, μαζί με το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1974, περιμένουν την άφιξη της καινούργιας, φοβερής υπερδύναμης Ολλανδίας!

Της παράξενης Εθνικής ομάδας με σημαία τρικολόρ άσπρο-κόκκινο και μπλε όμως με φανέλες πορτοκαλί χρώματος. Μιας ομάδας που παίζει με τις φανέλες της πανίσχυρης "Adidas" αλλά για άγνωστο λόγο η φανέλα του εμβληματικού ηγέτη της, του καλύτερου παίχτη του κόσμου με κορμί πιο πολύ πασαρέλας Γιόχαν Κρόιφ, πέρα από το παράξενο νούμερο 14 περιέχει δύο γραμμές και όχι τρεις!

Οι αντιπρόσωποι του ολοκληρωτικού ποδοσφαίρου, πιο πολύ μοιάζουν με μέλη ροκ συγκροτήματος, οι γυναίκες και οι φίλες τους αφήνουν με το στόμα ανοιχτό άντρες και γυναίκες, είναι ψυχρές  και δεν έχουν και πολλά συναισθήματα αλλά  είναι όλοι μαζί μια τέλεια πολεμική μηχανή στο γήπεδο!

Είναι δέκα παγκόσμια μεγάλα ονόματα που σου προκαλούν φόβο και ένας τερματοφύλακας που δεν φοράει ούτε καν σωστή εμφάνιση τέτοιο και με το νούμερο 7 στην πλάτη

Στο πάγκο έχουν έναν στρατηγό ο οποίος πριν καν αρχίσει το Παγκόσμιο Κύπελλο έχει κερδίσει τον αιώνιο τίτλο του εφευρέτη το "Total Football"

Είναι η Ολλανδία του 1974!

Αντιπρόσωπος του Ολοκληρωτικού Ποδοσφαίρου!