Εουσέμπιο:Ένας θρύλος λιγότερος στη Γη! Ένα ακόμα λαμπερό αστέρι στον ουρανό!

Γράφει ο: Arian Muraj

Εουσέμπιο ντα Σίλβα Φερέιρα 1942-2014

Ο Εουσέμπιο ντα Σίλβα Φερέιρα ήρθε φτωχός στη ζωή, όπως εκατοντάδες χιλιάδες άλλα παιδιά απ’ τον κόσμο τον μακρινό, το έτος 1942. 

Γεννήθηκε στη Μοζαμβίκη, στην Αφρική, από πατέρα λευκό από την Αγκόλα, που ήταν εργάτης σιδηροδρόμων, και από μητέρα μαύρη από την Μοζαμβίκη, τότε αποικία της Πορτογαλίας. 

Το ποδόσφαιρο είχε σχεδόν εξαφανιστεί πριν καλά-καλά αποκτήσει τη λάμψη του. 

Μόνο τρία Παγκόσμια Κύπελλα, 1930, 1934, 1938... και η ιστορία του ποδοσφαίρου κινδύνευε να τελειώσει από την πρώτη σελίδα της!

Άνθρωποι που έρχονταν από τη φτώχεια θα έγραφαν λαμπρές σελίδες αυτής της ιστορίας – και θα έκαναν ακόμα πιο πλούσιους τους ήδη πλούσιους. Όμως ο Πελέ, ο Εουσέμπιο, ο Μαραντόνα, ο Ροναλντίνιο και άλλοι, βγαλμένοι από τη μιζέρια της φτώχειας, έδωσαν χαρά στον κόσμο, έκαναν πιο ωραίο το ποδόσφαιρο, και χωρίς αυτούς η ιστορία του ποδοσφαίρου θα ήταν ελλιπής στις σελίδες της. 

Ο Εουσέμπιο ντα Σίλβα Φερέιρα ή Εουσέμπιο, όπως έμεινε στην Ιστορία, είναι μια από τις πιο σημαντικές προσωπικότητες αυτής της ιστορίας.

Ξεκίνησε όπως όλα τα φτωχόπαιδα της γειτονιάς Μαφαλάλα του Λοουρένσο Μάρκες, σήμερα Μαπούτο της Μοζαμβίκης. Ήταν το τέταρτο παιδί μιας μάνας η οποία έπρεπε να κάνει και τον άντρα στο σπίτι. Ο πατέρας του πέθανε νωρίς από τέτανο, αφήνοντας τον Εουσέμπιο ορφανό στην ηλικία τον οκτώ χρόνων. Ο μικρός συνήθιζε να κάνει κοπάνα από το σχολείο για να περάσει την ημέρα του παίζοντας ποδόσφαιρο, με μια μπάλα φτιαγμένη από κάλτσα γεμάτη με εφημερίδες!! Έχοντας παίξει στην ερασιτεχνική Os Brasilieros («Οι Βραζιλιάνοι»), προσπάθησε να γραφτεί στην Βenfica Feder Team, ένα είδος φυτωρίων της Μπενφίκα στη Μοζαμβίκη, αλλά απορρίφθηκε χωρίς καν να δοκιμαστεί! Ωστόσο η Sporting Clube de Lourenco Marques του έδωσε την ευκαιρία που δεν είχε από την ομάδα της καρδιάς του – όχι απλά την μετέπειτα ομάδα του. Η Μπενφίκα ήταν από νωρίς η αγαπημένη ομάδα του Εουσέμπιο και, όπως πήγαιναν τα πράγματα, κανείς δεν θα μπορούσε να στοιχηματίσει για την μετέπειτα κόντρα ανάμεσα στους δύο συλλόγους στην Πορτογαλία.

Μέσω ενός σκάουτερ, πρώην τερματοφύλακά της, η Juventus προσπαθεί να τον εντάξει από νωρίς και άγνωστο ακόμα στο δυναμικό της, αλλά... η Εlisa Anissabeni, η μητέρα του, δεν θέλει ούτε να το ακούσει. Παρόλο που δεν έπαιξε σταθερά βασικός στην ομάδα του, κατάφερε να κερδίσει το Περιφερειακό Πρωτάθλημα Μοζαμβίκης και το Τοπικό Πρωτάθλημα του Λοουρένσο Μάρκες, και στην ηλικία των 18 χρόνων η Μπενφίκα, σε μια αντιστροφή των ρόλων, τον αρπάζει από τα χέρια της Σπόρτινγκ. Πώς έγινε αυτό;

Ο μύθος λέει ότι ο Βραζιλιάνος πρώην παίκτης της Σάντος, Χοσέ Κάρλος Μπάουερ (Jose Carlos Bauer), τον είδε το 1960 στη Μοζαμβίκη ενώ έπαιζε. Του είχε κάνει εντύπωση ότι ο μικρός έτρεξε το κατοστάρι για 11 δευτέρα, χρόνο ο οποίος τότε δεν ήταν άσχημος και για το κατοστάρι των Ολυμπιακών Αγώνων!!! Ο μύθος, σε μια απίθανη ιστορία απίστευτων γεγονότων, θέλει τον Bela Gutman, τότε προπονητή της Μπενφίκα, να ξυρίζεται σε κουρείο στη Λισαβόνα και κατά σύμπτωση δίπλα του ξυριζόταν ο Xοσέ Κάρλος Μπάουερ, που δεν χάνει την ευκαιρία να προτείνει τον 18χρονο Εουσέμπιο στον Ούγγρο-τέρας της προπονητικής και πρώην προπονητή του στη Σάντος! 

Η αλήθεια είναι ότι ο Μπάουερ πρώτα πρότεινε τον Εουσέμπιο για την Σάντος, αλλά η «τρικολόρ» τον απέρριψε. Έτσι, ενώ η Σπόρτινγκ Λισαβόνας (καθώς ο νεαρός έπαιζε στη Μοζαμβίκη με την ομάδα που τροφοδοτούσε την Σπόρτινγκ) προσπάθησε να τον πάρει σαν έφηβο και χωρίς χρήματα, ο Ούγγρος Bela Gutman, που το όνομά του σήμερα συγκαταλέγεται στα μεγάλα ονόματα της προπονητικής στην ιστορία του ποδοσφαίρου, δεν έχασε χρόνο μυρίζοντας αμέσως τον θησαυρό που είχε εντοπίσει – και η Μπενφίκα μιλώντας πρώτα με τη μητέρα του και με τον μεγάλο του αδερφό, πληρώνοντας με τα σημερινά δεδομένα το πόσο των περίπου 136.000 ευρώ, τον έκανε δικό της, πριν η Σπόρτινγκ καταλάβει! 

Η επιχείρηση Ruth Malosso έχει μόλις ξεκινήσει! Ήταν η κωδική ονομασία που χρησιμοποίησε η Μπενφίκα για να κάνει δικό της τον Εουσέμπιο ντα Σίλβα Φερέιρα! Στις 17 Δεκεμβρίου, από τον φόβο της απαγωγής του παιδιού από τους αντιπάλους της Σπόρτινγκ, η Μπενφίκα, από την Λισαβόνα στέλνει τον μικρό στον Lagos, όπου θα έπρεπε να παραμείνει για 12 ημέρες ώσπου να τελειώσει η περίοδος μεταγραφών και να ηρεμήσουν τα πράγματα. Ο μικρός δεν αντέχει και κάποια στιγμή σπάει. Αποφασίζει να φύγει, αλλά την τελευταία στιγμή η μητέρα του τον πείθει να αλλάξει γνώμη.

Στις πρώτες συμμετοχές του στο πρώτο πρωτάθλημα που παίζει ο Εουσέμπιο δείχνει ότι είναι ένας πολύ καλός παίκτης – αλλά ότι βρίσκεται ένα επίπεδο, μία κλάση παραπάνω, αυτό το έδειξε στις 15 Ιουνίου του 1961. 

Προσέξτε, είναι μόνο 15 μέρες μετά την 31 Μαΐου 1961, ημέρα που η Μπενφίκα ανεβαίνει στον θρόνο της Πρωταθλήτριας Ευρώπης νικώντας στον τελικό την Barcelona με 3-2. Ο Εουσέμπιο δεν ήταν καv εκεί. Θεωρούνταν παίκτης δεύτερης ομάδας, η οποία μία μέρα μετά τη νίκη της πρώτης ομάδας εναντίον της Barcelona υποχρεώθηκε να παίξει για τον δεύτερο γύρο του Κυπέλλου Πορτογαλίας – εκεί που ο Εουσέμπιο σκοράρει ένα γκολ και χάνει ένα πέναλτι. 15 μέρες αργότερα, στο διεθνές τουρνουά του Παρισιού, η Μπενφίκα παίζει με την Σάντος. Ο Εουσέμπιο μπαίνει στο παιχνίδι στην αρχή του δεύτερου ημιχρόνου, όταν η Σάντος που νίκαγε 4-0 κάνει και το 5-0. Σε αυτό το ματς, που τελικά έληξε 6-3 για την Σάντος, για 17 λεπτά ο Εουσέμπιο πρόλαβε να σημειώσει τρία γκολ και να κερδίσει ένα πέναλτι – και δικαιωματικά την επόμενη ημέρα η φωτογραφία του θα γινόταν το πρωτοσέλιδο του L'equipe. Η πορεία προς τη δόξα μόλις είχε ξεκινήσει!

Για αυτούς που δεν ξέρουν από πλευράς στατιστικών τον Εουσέμπιο, οι αριθμοί δείχνουν ότι έμοιαζε πολύ στον σημερινό Kριστιάνο Ρονάλvτο, βάσει επιδόσεων.

Ρίξτε μια ματιά: 

Πρωταθλήματα, Πορτογαλίας 11: 1961-63-64-65-67-68-69-71-72-73 και 1975. Κύπελλα Πορτογαλίας 5: 1962, 1964, 1969, 1970, 1972. Κύπελλο Πρωταθλητριών: 1961 (σκοράρει δις εναντίον της Ρεάλ στο 5-3). Άλλοι τρεις χαμένοι τελικοί: 1963, 1965, 1968. 319 γκολ σε 313 ματς σε Πρεμιέρα Λιγκα Πορτογαλιας 97 γκολ σε 60 ματς Κυπέλλου Πορτογαλίας (Τaça de Portugal) 638 γκολ σε 614 ματς με τη φανέλα της Benfica 57 γκολ σε 76 διεθνή ματς με την Benfica 41 γκολ σε 64 ματς με την Πορτογαλία - ρεκόρ γκολ που έσπασε ο Παουλέτα το 2005 και συμμετοχών έως το 1984 που κατέρριψε ο Νένε. Τέσσερα γκολ σε ένα ματς – εναντίον της Β. Κορέας 5-3. 

Τρίτη θέση σε Μουντιάλ, με ομάδα στην πρώτη συμμετοχή σε Παγκόσμιο Κύπελλο. Χρυσή Μπάλα το 1965 και δεύτερος την πρώτη επαγγελματική χρονιά του το 1962, το 1966 και το 1968. Χρυσό Παπούτσι το 1968 (και ταυτόχρονα ο πρώτος νικητής του τροπαίου) και το 1973.

Για αυτούς που δεν τον έχουν δει, ο Εουσέμπιο είχε την αλτικότητα, το φονικό σουτ και το σπριντ με/χωρίς την μπάλα όπως... ο σημερινός Kριστιάνο Ρονάλvτο! Αρκεί να ρίξετε μια ματιά στα ματς Πορτογαλία-Βραζιλία 3-1 και Πορτογαλία-Βόρεια Κορέα 5-3 το 1966 στο Παγκόσμιο Κύπελλο της Αγγλίας.

Το κομμάτι του Εουσέμπιο που δεν είχε και τόση σχέση με τον... σημερινό Kριστιάνο Ρονάλντο ήταν η κόσμια, αθλητική συμπεριφορά του!

Στο Παγκόσμιο της Αγγλίας, σκοράροντας με πέναλτι κατά των Gordon Banks και Lev Yaschin στον ημιτελικό και για την 2/3 θέση, χαιρετάει τους αντίπαλους τερματοφύλακες. Το 1968, στον τελικό των Πρωταθλητριών εναντίον της Mancester United στο "Wembley", ενώ το σκορ ήταν στο 1-1, πιάνει ένα σουτ το τελευταίο δευτερόλεπτο πριν τη λήξη. Η μπάλα δεν μπήκε μέσα λόγω μιας απίστευτης απόκρουσης από τον τερματοφύλακα της Μάντσεστερ, Alex Stepney. Ενώ το παιχνίδι σταματάει για να πάει στην παράταση, ο Εουσέμπιο χειροκροτεί τον αντίπαλο για την απόκρουσή του! Μετά το ματς, που έληξε 4-1 για την Μάντσεστερ, αυτός πάλι έκανε δημόσια κομπλιμέντα στον Stepney! 

Το παιχνίδι του ημιτελικού, Αγγλία-Πορτογαλία, έμεινε στην ιστορία ως "Game of Tears"... Παιχνίδι των Δακρύων.

Κάπου εδώ αρχίζει και γίνεται προληπτικός κανείς! Και πάλι ο μύθος λέει ότι ο εκκεντρικός Ούγγρος Bela Gutman, φεύγοντας το 1962 από την Benfika, έριξε μια κατάρα δηλώνοντας... "Ούτε σε εκατό χρόνια από τώρα η Μπενφίκα δεν θα χαρεί κανένα Κύπελλο στην Ευρώπη"!!! ... Η Benfica έχει βρεθεί σε τελικούς Πρωταθλητριών το 1963, 1965, 1968, 1988 και το 1990 και επίσης για το U.E.F.Α. το 1983 και πέρυσι, το 2013. Ο καλός Εουσέμπιο, που βρέθηκε στη Βιέννη το 1990 με την Βenfica, πριν τον τελικό με την Milan (0-1 Rijkaard 82') πήγε στον τάφο του Bela Gutman και προσευχήθηκε να σπάσει η κατάρα του!!! Μάταια όμως! ... Ο περσινός τελικός με την Chelsea απέδειξε ότι η κατάρα καλά κρατάει!!

Τα δάκρυά του μετά τον χαμένο ημιτελικό με την Αγγλία το 1966, σαν να ήταν μια προφητεία, απέδειξαν ότι η Πορτογαλία, με τη μισή ομάδα από την Benfica, ειδικά από κέντρο και μπροστά με τους Mario Esteves Koluna, Antonio Simoes, Jose Augusto de Almeida, Jose Seneca Torres, δεν θα έφθανε ποτέ σε υψηλές διακρίσεις. Τουλάχιστον, σαν να προμηνούσαν ότι ο ίδιος ο μεγάλος αυτός παίκτης δεν θα κέρδιζε ποτέ τίποτε με την Εθνική του!

38 χρόνια αργότερα, στη μεγαλύτερη έως τώρα ευκαιρία της να κερδίσει ένα τρόπαιο, η Πορτογαλία χάνει από την Ελλάδα στον τελικό του Εurο 2004 με 0-1 (όπως και στην έναρξη με 1-2). Ο καλός ο Εουσέμπιο παραδίδει με τα χέρια του το Κύπελλο στον Θοδωρή Ζαγοράκη. Λίγο παραπέρα... ο Κριστιάνο Ρονάλντο έχει ξεσπάσει σε λυγμούς θυμίζοντας έντονα τον μέντορά του 38 χρόνια πριν στην Αγγλία!!! Γίνεται να μην είσαι προληπτικός;!

O Eusebio da Silva Ferreira έφυγε από αυτόν τον κόσμο, προδομένος από την καρδιά του, στις 5 Ιανουαρίου 2014.

Είχε προλάβει να μπει από πολύ νωρίς στις καρδιές των οπαδών της Benfica και όλων των Πορτογάλων από πολύ πιο πριν!

Έκανε για τελευταία φορά τον γύρο του θριάμβου στο "Estadio da Luz" της Benfica, στο δεύτερο σπίτι του, εκεί που αγαπήθηκε όσο κανένας.

Ένας θρύλος λιγότερος στη Γη! Ένα ακόμα λαμπερό αστέρι στον ουρανό!

Arian Muraj